www.mudanyamudanya.com


Sirkeci ?aban vardy bir zamanlar

Ben Altyparmak kyzyydym. Okulum Heykel'de oldu?undan istinasyz her gün Altyparmak semtinden çykardym Heykel'e. "Çykmak" sözcü?ü ta o zamanlardan yapy?my? dilimize, oysa o kadar yüksekte bir semt de sayylmazdy Heykel.

Okula giderken belediye otobüslerine pek binmemi istemezdi evdeki büyükler. Malum syky? tepi? olurdu otobüsler ve her nasylsa okul giri? çyky? saatlerinde orta ya?ta amcalar türerdi! Kyzlary rahatsyz eden bu "amcalar"yn gazabyndan uzak durmak isteyen ö?renci kyzlar, dolmu? denilen küçük ta?ytlary tercih ederdi o yyllar. ?imdi durum nasyl bilmiyorum çünkü Bursa'dan uzaktayym.

Bursa'nyn ?ehir merkezi, yani Atatürk Heykeli'nin bulundu?u semt Heykel, belle?ime kazynmy? isimlerle doludur. Ahmet Vefik Pa?a Tiyatrosu, Devlet Güzel Sanatlar Galerisi, Valilik, Adliye, Dilek Sinemasy, Tayyare Sinemasy, Yeni Karamürsel Ma?azasy, Kafkas Pastanesi, Sirkeci ?aban hepsi de Heykel'deydi. Sabah dolmu?la çykylan Heykel'den, ak?am okul dönü?ü Altyparmak'a yürüyerek inerdik arkada?larymla. Bazy zamanlar da bir kalemi, boyayy, herhangi bir materyali bahane edip Postane, Heykel, Mavi Kö?e, Setba?y Köprüsü arasyny volta ederdik birkaç tur. Mahvel, (yanmamy? eski Mahvel) biz kyzlar için oturma yeri de?il, volta bitim synyryydy. Ay ne çok anylarym var o günlere de?in...

Bir Sirkeci ?aban vardy ki, sucuklu tostlarynyn o keskin kokusu bütün Mavi Kö?e caddesini sarardy kar?ylykly. Sirke, ayran ve boza kary?ymy ek?imsi bir i?tah tetikleyicisi olan Sirkeci ?aban'yn Dükkany, cebimizdeki son liralary kasasyna almakta pek bir marifetliydi. ?u an bile i?tahymy kamçylayan o nostaljik kokularyn izini sürüp yine gitsem Mavi Kö?e Caddesi'ne, Sirkeci ?aban'yn dükkanyny bulabilir miyim yerinde? Yoksa o da tarihin tozlu sayfalarynda, bizim gibilerin burun syzlatan ya?anmy?lyklary olarak my kaldy?

So?uktu, aylardan Ocakty muhtemelen; Kalem kutumdaki bozuk paralarymy hesaplamy?, ayaklarymyn kendili?inden girdi?i her ?eyin devasa göründü?ü dükkanyn ortasynda bulmu?tum kendimi. Aceleyle bir tost ve köpüklü ayranymy alyp oturmaya heveslendi?imde sandalyeye eri?emeyip tostumu yere dü?ürmü?tüm. A?zymyn suyunun aky?yny, yutkunarak ayranymy hyrsla içi?imi unutabilir miyim...

Oturacak yeri yüksek, demir ayakly sandalyeleri, ince uzun mermer masalary ve duvarlary boydan boya aynaly olan Sirkeci ?aban'yn dükkanynda ilk göze çarpan ?ey; banko üzerindeki kasayla yan yana duran devasa boza kurnasyydy. Beyaz mermerden yapylmy?, hamam kurnasyna benzeyen kocaman yuvarlak bir tekne olan boza çana?y, bana dünyanyn en büyük boza kaby gibi görünürdü. Mermer çana?yn a?zy daima kar beyazy tülbent beziyle örtülü olurdu, yany ba?ynda da tarçyn tuzluklary syralanyrdy. Sanki, neredeyse bugün bile hap?yraca?ym tarçynyn efil efil tozatmasyna.

Bellek ve anylar nasyl da canly, o kalyn dipli cam saply bardaklardan bozayy yudumlayaca?ym diye helak olurdum. Tarçyn kalyn bir tabaka olu?tururdu barda?yn üzerinde ve heyecanla o ilk yudumu höpürdetti?imde tarçyn bo?azyma kaçar, gözlerimi ya?artyrdy. Niye acele ederdim, niçin yava?ça içmezdim bilmiyorum, çocukluk i?te... Biliyor musunuz mermer boza teknesinin içini hiç göremedim, boyum hiç o kadar uzamady, yeterince uzady?ynda da ben oraya gitmez oldum galiba. Tabi, Fast Food dükkanlary açylmy?ty sonralary!

Sirkeci ?aban, asyl sirke ve ?yra yaparmy?; Bursa Yskender kebabynyn tamamlayycysy olan üzüm ?yrasy, Sirkeci ?aban'yn önemli geçim kayna?yymy? vaktiyle. Mevsimine ve iste?e göre sirke, ?yra, boza ve ayranyn yany syra muhallebi, ke?kül ve kazandibi de satylyrdy Sirkeci ?aban'da. Beyaz mermer kurnada ky?lary boza yapyldy?y gibi, yazlary da köpüklü ayran yapylyp satylyrdy. Ya?ly aristokrat görünümlü kadynlary yo?urt yerken görürdüm syk syk. Beyaz saçly bir kadyn vardy çok ?yk giyinirdi, bazy ö?le saatlerinde onu görürdüm orada, öyle keyifli ve hanym hanymcyk yerdi ki yo?urdunu... Yo?urdun sofra dy?ynda tek ba?yna ka?yklanabilece?ini ilk o ya?ly hanymdan ö?rendim sanyrym.

Kimdi Sirkeci ?aban bilmiyorum. Dükkanda kendisi de durur muydu, o yaky?ykly a?abeyler onun o?ullary myydy? ?imdi ne oldu onlara bir bilen var my?

Nurdan ÇAKIR TEZGİN